Ακροναυπλία

Ο Βράχος της Ακροναυπλίας προσφέρει στον επισκέπτη μια πανοραμική και εξαίρετη θέα: Την Παλαιά Πύλη, το μοναδικό Μπούρτζι, τη μαγευτική παρουσία του Κόλπου του Ναυπλίου, την γοητεία του αργολικού κάμπου και τις ομορφιές της παραλίας της Αρβανιτιάς. 

Τα πολλά σκαλοπάτια για τη βόλτα στην Ακροναυπλία, αποζημιώνουν τον επισκέπτη. Για τους λιγότερο ρομαντικούς, ο ασφαλτοστρωμένος δρόμος οδηγεί ως την κορυφή και τη μια είσοδο του Κάστρου.

Στην Ακροναυπλία έχει εντοπιστεί προϊστορικός οικισμός, σώζονται τμήματα αρχαίων πολυγωνικών τειχών (τέλη 4ου αιώνα π.Χ.) αλλά και κατάλοιπα της ελληνιστικής και βυζαντινής περιόδου. 
Το φρούριο της Ακροναυπλίας χτίστηκε από τους Φράγκους, πέρασε στους Βυζαντινούς και τελικά τους Τούρκους, βρισκόταν λοιπόν σε πολεμική ετοιμασία μέχρι και το 1821. Η σημερινή μορφή του κάστρου, αν και αρκετά αλλοιωμένη από σύγχρονες επεμβάσεις, αποκρυσταλλώθηκε κυρίως στις περιόδους της Φραγκοκρατίας και της Ά Ενετοκρατίας, από τον 19ο-16ο αιώνα ενώ οι Τούρκοι την ονόμαζαν Ιτς-Καλέ, «εσωτερικό φρούριο».

Όταν οι Φράγκοι κατέλαβαν την πόλη το 1210-12, χώρισαν την περιοχή της Ακροναυπλίας σε δύο κάστρα. Στο μέσο περίπου της χερσονήσου βρισκόταν το λεγόμενο Φραγκικό κάστρο, το οποίο προοριζόταν για κατοικία των Φράγκων αρχόντων, διοικητικό και στρατιωτικό κέντρο της πόλης, ενώ, δυτικά, το ρωμέικο κάστρο για τους Έλληνες. Οι Φράγκοι έχτισαν τείχος μεταξύ των δύο κάστρων και πύργο στο μέσο του λόφου, προκειμένου να ελέγχουν την επικοινωνία μεταξύ των δύο.

Στο ανατολικό τείχος του Φράγκικου κάστρου υπήρχε πύλη με εξαιρετικές τοιχογραφίες γνωστή ως Πύλη της Ειρήνης. 

Στη διάρκεια της Ά Ενετοκρατίας, από το 1470, οι Ενετοί, υπό την απειλή των τουρκικών επιδρομών, επέκτειναν τις οχυρώσεις της. Ένα από τα πιο σημαντικά έργα τους ήταν η προσθήκη ενός νέου περιβόλου, χαμηλότερα και ανατολικά, του Κάστρου των Τόρων. 

Το όνομα πιθανόν προέρχεται από την ιταλική λέξη TORRIONE που σημαίνει «μεγάλος πύργος σε τείχος φρουρίου».

Το κάστρο των Τόρων σώζεται σε καλή κατάσταση και μπορεί κανείς σήμερα να θαυμάσει τον επιβλητικό στρογγυλό πύργο με τις οδοντωτές επάλξεις που προστάτευε την πύλη του κάστρου, εξαιρετικό δείγμα αρχιτεκτονικής. Άλλο έργο της εποχής είναι η λεγόμενη τραβέρσα Γκαμπέλο, που σκοπό είχε να ενισχύσει το κάστρο των Φράγκων με τη δημιουργία δεύτερου εγκάρσιου τείχους μεταξύ των δύο. Η πύλη μεταξύ των δύο κάστρων ενισχύθηκε με πολυγωνικό προμαχώνα και ημικυκλικό τείχος με πολεμίστρες.

Στα χρόνια της πρώτης Τουρκοκρατίας πραγματοποιήθηκαν μόνο μικρές επισκευές και συμπληρώσεις. Εδώ κατοικούσαν απλοί άνθρωποι, Τούρκοι και Χριστιανοί, καθώς οι κατοικίες των αξιωματούχων είχαν συγκεντρωθεί στην κάτω πόλη. 

Το 1686, όταν οι Βενετοί ξανακατέλαβαν την πόλη, απαγόρευσαν την κατοίκηση στο κάστρο της Ακροναυπλίας και οι κάτοικοι θα ζούσαν πλέον στην κάτω πόλη που είχε διαμορφωθεί ήδη από τα τέλη του 15ου αιώνα. Η Ακροναυπλία προοριζόταν πλέον μόνο για τους στρατιώτες.

Αργότερα το φρούριο έγινε «Φυλακή του Θ. Κολοκοτρώνη», ο οποίος οδηγήθηκε εκεί με την κατηγορία της δράσης εναντίον του καθεστώτος, την τύχη του ακολούθησε και ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης, φυλακισθείς στο ίδιο φρούριο. Κατά τη διακυβέρνηση Καποδίστρια χτίστηκε εκκλησία, στρατώνας και στρατιωτικό νοσοκομείο. 
Επί σειρά ετών, λοιπόν υπήρξε φυλακή για αντικαθεστωτικούς και πολιτιστικούς κρατούμενους, αν και σήμερα οι φυλακές έχουν κατεδαφιστεί. 
Το 1970-71 ξεκίνησε η κατεδάφιση των φυλακών προκειμένου να κατασκευαστεί το ξενοδοχείο «Ξενία Παλλάς», οπότε και καταστράφηκε σημαντικό τμήμα των τειχών και των κτισμάτων του Ρωμείκου κάστρου.

Τότε κατεδαφίστηκε και το στρατιωτικό νοσοκομείο του Καποδίστρια, από το οποίο σώθηκε μόνο το εκκλησάκι των Αγίων Αναργύρων. Σήμερα, οι φυλακές έχουν κατεδαφισθεί και στη θέση τους έχει ανεγερθεί πολυτελές ξενοδοχείο.